Ukrayna’daki savaşın sertliği artarken Dünya yeni bir çıkmaza sürükleniyor. Avrupa’yı tesiri altına alan organik gaz krizinin, küresel anlamda bir gübre krizini peşinden getirmesi umut ediliyor. Eğer önlenmezse pandeminin peşinden tedarik zincirinin almış olduğu yoğun darbeler arasına bir yenisi daha eklenecek… Milliyet’ten Meltem Güneş’in haberi…
“Pandemi döneminde boy gösteren, Rusya – Ukrayna savaşıyla dünyayı sarsar noktaya ulaşan tahıl krizi Türkiye’nin yoğun çabalarıyla Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde oluşturulan koridorla aşılmaya çalışılırken, ziraat üretimi için lüzumlu kimyasal gübrenin temini de küresel krize dönüşme aşamasında.
Tahılda olduğu benzer biçimde gübrede de dünyanın başat üretim gücü olan Rusya’ya tatbik eden engelleme gübre fiyatlarında yüzde 300’lere ulaşan artışa yol açarken, gerek BM, gerekse Türkiye tahıl koridoruna benzer bir işbirliğinin Rus gübresi için de devreye sokulması için çaba harcıyor.
BM’nin 77. Genel Kurulu’nda Genel Yazman Antonio Guterres, besin arzı problemi yaşanmaması için “küresel gübre pazarındaki sıkışıklığın acilen ele alınması gerektiği” uyarısında bulunurken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin’in Şanghay İşbirliği Zirvesi’nde (ŞİÖ) gerçekleştirdikleri karşı karşıya ve önceki gün de telefon ile yaptıkları görüşmede Rus gübresinin ve tahıl ürünlerinin kesintisiz ihracı ana gündem başlıkları içinde yer aldı.
‘YÜZDE 15’İNİ ALIYORUZ’
Gübre Üreticileri, İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (GÜİD) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Güneş, Milliyet’e yapmış olduğu değerlendirmede, Rusya’nın gübre mevzusunda dünyada söz sahibi bir ülke bulunduğunun altını çizerek, Rusya üstünden bir gübre koridoru oluşturulmasının dünyadaki gübre ticaretini rahatlatacağını belirtti.
ABD borsalarında çöküş! 2008’den beri böylesi görülmemişti
Güneş, Rusya’nın gerek fosfor ve potasyum kaynakları gerekse organik gazdan kaynaklı olarak dünyada gübre mevzusunda son aşama kuvvetli bir ülke bulunduğunu beyan etti. Türkiye’nin Mısır, İran, Rusya, Çin ve Fas’tan gübre ithal ettiğini aktaran Güneş, “Yıllara bakılırsa değişim arz etse de Türkiye Rusya’dan averaj 700 bin ton – 1.5 milyon ton gübre ithal ediyor. Toplam ithalatımızın ortalama yüzde 15’ini Rusya’dan karşılıyoruz” dedi.
Metin Güneş şu değerlendirmeleri yapmış oldu:
KULLANIM AZALDI
Türkiye’de dünya averajının altında bir gübre kullanımı bulunduğunu söyleyen Güneş, “Bugün dünyada kullanılan gübre miktarı aşağı yukarı hektara 150 kilogram. Biz hektara 110 – 115 kilogram civarında gübre kullanıyoruz. Gübre maliyetleri, çiftçinin bilinçsiz gübre kullanımı, toprak analizlerinin sıhhatli yapılamaması sebebiyle dünya averajının altında kalıyor olabiliriz” diye konuştu.
‘FİYATLARI YATAY TUTAR’
Güneş, gübreye en fazlaca Avrupa ülkelerinin gereksinim duyacağına işaret ederek şu şekilde devam etti:
“Avrupa, Rusya’dan amonyak ihtiyacının yüzde 23’ünü, üre ihtiyacının yüzde 15’ini, amonyum nitrat ihtiyacının yüzde 50’sini karşılıyordu. Dolayısıyla Avrupa bu ürünleri şu anda yaptırımlardan dolayı alamadığı için ABD’ya, Şimal Afrika ülkelerine ve öteki ülkelere yöneliyor. Bu süreç bu şekilde devam ederse gübre fiyatlarında bir stres oluşturacağı kati gözüküyor. Bu konun çözülebilmesi, bitkisel üretimin aksamaması için gübreyle ilgili bir koridor oluşturulması mühim. Rusya üstünden bir gübre koridoru oluşturulması dünyadaki gübre ticaretini rahatlatacaktır. Rusya’dan bir koridor oluşturulması tutarları yatay şekilde meblağ.”
HEM YÜZ YÜZE, HEM TELEFONDA KONUŞULDU
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Rusya lideri Putin ile Şanghay İşbirliği Zirvesi’ndeki görüşmesinde de Rusya menşeili tahıl ve gübre sevkiyatı ana gündem başlıkları içinde yer almıştı. İki önder önceki günkü telefon görüşmesinde de gene bu mevzuyu ele aldı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan meydana getirilen açıklamaya bakılırsa Erdoğan görüşmede, BM’nin de katkısıyla geliştirdikleri İstanbul Mutabakatı’nın işlemesinden kıvanç duyduğunu beyan etti. Kasımda süresi dolacak mekanizmanın uzatılmasının ortaklaşa çıkar bulunduğunu belirten Erdoğan, Rus gübresinin ve tahıl ürünlerinin kesintisiz ihracı mevzusunda da çalışmaya devam ettiklerini dile getirdi.
AZOTLUDA BİRİNCİ
Dünyada kimyasal gübre ihracatının yüzde 14’ü Rusya tarafınca gerçekleştiriliyordu. Rusya dünyada azotlu gübre ihracatında birinci, potasyum ve fosforlu gübre ihracatında ise ikinci sırada bulunuyor.”
Yoruma kapalı.